Od ich to nazwiska bierze się nazwa, która przez wiele wieków była zmieniana, ukształtowała się ostatecznie jako Prostki. Praktyczny jednak rozwój osady datuje się od 1482 r., kiedy to kontur Ryński nadał tu Marcinowi i Janowi synom Tyburcego 20 włók na prawie magdeburskim.

Różne jednak były koleje losu Prostek na przestrzeni wielowiekowej historii, tak jak różne były losy całego kraju. Napływ ludności, rozwój życia gospodarczego oraz nadgraniczne położenie osady sprawiło, iż nabierała ona coraz większego znaczenia. Dokumentem upamiętniającym przejęcie zwierzchnictwa przez króla Zygmunta Augusta nad ziemiami rządzonymi przez Albrechta margrabiego brandenburskiego jest słup graniczny stojący między Prostkami a Boguszami, wybudowany w 1545 r.

Znajdujące się w pobliżu osady i mosty przez brody na kapryśnej i na ogół błotnistej rzece Łęk (dzisiaj rzece Ełk) oraz położenie na styku granic Prus, Litwy i Polski stanowiły o tym, iż Prostki były też ważnym węzłem komunikacyjnym. Była to praktycznie jedyna droga do Prus Książęcych. Tu właśnie 8 października 1656 roku w czasie "potopu szwedzkiego" stoczono brzemienną w skutki dla całych Prus bitwę - jej następstwem był najazd Tatarów na południowe Prusy, który obrócił w perzynę kwitnące wsie mazurskie.

Hetman polny Wincenty Gosiewski z pomocą Tatarów pokonał wojska szwedzkie i brandenburskie dowodzone przez generała Waldecka i zdrajcę Bogusława Radziwiłła, który właśnie tu został pojmany przez sienkiewiczowskiego Kmicica. Tatarzy, którym odmówiono oddania księcia Radziwiłła, zbuntowawszy się, ogniem i mieczem zniszczyły nie tylko Mazury, ale również i całe północne Podlasie. Spalili wiele miast i osad wiejskich, a ludność uprowadzili w jasyr. Z tymi czsami związane są nazwy: "Gościniec Tatarski", biegnący od Prostek do Ełku przez Ostrykół oraz "Tatarskie Góry" pod Ełkiem. Tędy prowadzi pieszy szlak turystyczny tzw. "szlak tatarski".

Kolejna data, która w ogromnym stopniu przyczyniła się do rozkwitu miejscowości, to rok 1871, kiedy to uruchomiono linię kolejową. Była tu komora celna, działało sześciu spedytorów trudniących się głównie wysyłką drewna do Rosji. Na stacji w Prostkach przeładowywano towary na wagony rosyjskie. Było przy tym zatrudnionych 150 osób. Kwitł więc handel, rozwijało się budownictwo, powstawało wiele zakładów rzemieślniczych, a stan ludności osiągnął liczbę 1300. W związku z poważnym rozwojem Prostek przeniesiono tu w 1910 roku parafię z Ostregokołu.

Kolejne jednak zawieruchy wojenne tj. I i II wojny światowe sprawiły, że dobrze prosperująca i rozwijająca się osada traciła na swym znaczeniu i ponownie musiała się odbudowywać zarówno materialnie, zwłaszcza gospodarczo, jak i biologicznie. Ostatnie działania wojenne strawiły w Prostkach dwa koścoły, trzy kina, teatr, bank, elektrownię, aptekę, wszystkie zakłady usługowe i placówki handlowe oraz ponad 50% budynków mieszkalnych. Z 2300 mieszkańców 1939 roku w 1946 pozostało 752.

22 stycznia 1945 roku to dzień wolności dla Prostek. Nastąpiła kolejna era rozwoju miejscowości. W pierwszej fazie - dźwignięcie się z ruin, a potem rozwój życia gospodarczego. Administracyjnie włączono Prostki do powiatu ełckiego. 1950 rok przynósł reorganizację, w wyniku której Prostki znalazły się w powiecie grajewskim. Był to duży krok naprzód w rozwoju gospodarczym i całej infrastruktury miejscowości. Dlatego też nowy podział administracyjny z 1954 roku spowodował, iż Prostki otrzymały status osiedla.

1 lipca 1976 rok - to kolejne zmiany administracyjne w kraju. Zwiększa się terytorialnie obszar gminy z zakwalifikowaniem do województwa suwalskiego, z jednoczesnym jednak obniżeniem statusu miejscowości, w której wybierana jest Gminna Rada Narodowa.

W całym okresie Polski powojennej i Rzeczpospolitej Polskiej rozwój miejscowości Prostki umacnia w przeświadczeniu, iż staje się ona coraz bardziej prężnym ośrodkiem życia gospodarczego i kulturalnego gminy i regionu.

Cały obszar gminy liczy 230,4 km2

Gminę Prostki zamieszkuje 7 856 mieszkańców, z czego 2 546 mieszka w samych Prostkach.

Przyjeżdżając do gminy Prostki mamy wrażenie jakbyśmy wkroczyli w "oazę" ciszy i spokoju. Brak uciążliwego przemysłu spowodował, że w tym zakątku Polski możemy zachwycać się dorodnymi lasami, krystaliczną wodą, czystym powietrzem, rechotem żab, klekotem bocianów i wsią pachnącą sianem.

Na terenie gminy znajdują się trzy obszary chronionego krajobrazu: Pojezierze Ełckie, Wzgórza Dybowskie oraz Jezioro Rajgrodzkie. Pierwszy z obszarów ciągnie się od południowej granicy na północ w kierunku Ełku i obejmuje kompleksy leśne w centralnej części. Obszar chroniony Jeziora Rajgrodzkiego to tereny na zachodnim brzegu tego rozlewiska. Natomiast Wzgórza Dybowskie ciągną się południkowo, od granic województwa w okolicach miejscowości Rogale, poprzez Białą Piską i Kłusy, a na terenie gminy Prostki obejmuje oklice jeziora Borowe, Dybowo, Długochwały i cały kompleks leśny w zachodniej części gminy.

Znajduje się tu też jeden pomnik przyrody. Jest to dąb bezszypułkowy, objęty ochroną od 1973 roku. Rośnie na terenie przykościelnym w Ostrymkole. Wojewódzki Konserwator Przyrody oznaczył go numerem 101.

Tereny leśne zajmują w gminie około 23% ogółu powierzchni, pastwiska i łąki po około 12%, grunty orne 37%, a około 15,5% - to tereny pod zabudowę, drogi i nieużytki.

Na obszarze gminy Prostki znajduje się jedenaście jezior. Największe z nich to jeziora: Dybowskie - 152 ha, Skrodzkie wraz z Borowym - łącznie 232 ha oraz przepiękne Jezioro Rajgrodzkie znajdujące się na granicy z gminą Kalinowo.

Najważniejszą rzeką przepływającą przez gminę Prostki jest rzeka Ełk - lewy dopływ Biebrzy.

Przejezdny turysta nie znajdzie tu komfortowych hoteli, moteli czy zajazdów, ale w zamian dozna innych wrażeń, których nigdy nie zapomni. Wieczorów w ciszy przy palącym się ognisku, szumu wiatru i trzcin, uderzeń kropli deszczu o dach namiotu, śpiewu słowika i odgłosu odlatujących gęsi. Kto był tu chociaż raz, tego zawsze będzie ciągnęło w te strony. Będzie wracać co roku do naszych jezior, lasów, łąk, jak bociany, obrane za symbol tej ziemi.

(Fot. Pixabay / CC0)